در این پست با دستورات کامل لینوکس Centos آشنا خواهید شد.

اطلاعات سیستم

دستور توضیح
# arch نمایش معماری سیستم   [اطلاعات بیشتر]
# cal 2007 نمایش تقویم سال ۲۰۰۷ میلادی   [اطلاعات بیشتر]
# cat /proc/cpuinfo نمایش اطلاعات CPU   [اطلاعات بیشتر]
# cat /proc/interrupts نمایش ‘خطوط در خواست وقفه’ ( IRQ ) سخت افزار های مختلف   [اطلاعات بیشتر]
# cat /proc/meminfo نمایش اطلاعات حافظه ی سیستم   [اطلاعات بیشتر]
# cat /proc/swaps نمایش اطلاعات حافظه ی مجازی   [اطلاعات بیشتر]
# cat /proc/version نمایش نام توزیع و نسخه ی هسته ی استفاده شده در سیستم   [اطلاعات بیشتر]
# cat /proc/net/dev نمایش آمار و اطلاعات کارت های شبکه و وایرلس   [اطلاعات بیشتر]
# cat /proc/mounts نمایش فایل سیستم های متصل شده به سیستم   [اطلاعات بیشتر]
# clock -w ذخیره ی تغییرات تاریخ بروی بایوس   [اطلاعات بیشتر]
# date نمایش تاریخ سیستم   [اطلاعات بیشتر]
# date 041217002007.00 تنظیم تاریخ سیستم – به ترتیب از چپ به راست : ماه , روز , ساعت , دقیقه , سال , ثانیه   [اطلاعات بیشتر]
# dmidecode -q نمایش بسیار کامل اجزای سخت افزاری سیستم   [اطلاعات بیشتر]
# hdparm -i /dev/hda نمایش مشخصات و ویژگی های دیسک سخت   [اطلاعات بیشتر]
# hdparm -tT /dev/sda انجام آزمایش ‘خواندن’ بروی دیسک سخت و تعیین سرعت آن   [اطلاعات بیشتر]
# lspci -tv نمایش قطعات و دستگاههای متصل شده به پورت PCI   [اطلاعات بیشتر]
# lsusb -tv نمایش قطعات و دستگاههای متصل شده به پورت USB   [اطلاعات بیشتر]
# uname -m نمایش معماری سیستم   [اطلاعات بیشتر]
# uname -r نمایش نسخه ی هسته ی استفاده شده در سیستم   [اطلاعات بیشتر]

خاموش کردن، راه اندازی مجدد و خروج یک سیستم

دستور توضیح
# init 0 این دستور برای خاموش کردن سیستم به کار می رود   [اطلاعات بیشتر]
# logout خارج شدن از سیستم و رفتن به صفحه ی ورود مجدد ( Login )   [اطلاعات بیشتر]
# reboot این دستور برای راه اندازی مجدد ( restart ) سیستم به کار می رود   [اطلاعات بیشتر]
# shutdown -h now این دستور برای خاموش کردن سیستم به کار می رود   [اطلاعات بیشتر]
# shutdown -h 16:30 & خاموش کردن سیستم در ساعت و دقیقه ی معین   [اطلاعات بیشتر]
# shutdown -c لغو کردن ( cancel ) خاموش شدن سیستم در زمان معین   [اطلاعات بیشتر]
# shutdown -r now این دستور برای راه اندازی مجدد ( restart ) سیستم به کار می رود   [اطلاعات بیشتر]
# telinit 0 این دستور برای خاموش کردن سیستم به کار می رود   [اطلاعات بیشتر]

فایل ها و دایرکتوری ها

دستور توضیح
# cd /home ورود به دایرکتوری یا شاخه ی مورد نظر مانند پوشه ی خانگی ( home )   [اطلاعات بیشتر]
# cd .. برگشتن به دایرکتوری قبلی   [اطلاعات بیشتر]
# cd ../.. برگشتن به دو دایرکتوری قبلی   [اطلاعات بیشتر]
# cd رفتن به پوشه ی خانگی ( home ) از هر مسیر دلخواه   [اطلاعات بیشتر]
# cd ~user1 رفتن به پوشه ی خانگی کاربر مورد نظر از هر مسیر دلخواه   [اطلاعات بیشتر]
# cd – برگشتن به آخرین دایرکتوری ( مسیر ) که در آن بوده اید   [اطلاعات بیشتر]
# cp file1 file2 کپی کردن یک فایل با نام file1 به مسیر مورد نظر   [اطلاعات بیشتر]
# cp dir/* . کپی کردن تمام فایل های موجود در دایرکتوری مورد نظر به مسیر جاری که در آن هستید   [اطلاعات بیشتر]
# cp -a /tmp/dir1 . کپی کردن دایرکتوری مورد نظر به مسیر جاری که در آن هستید   [اطلاعات بیشتر]
# cp -a dir1 dir2 کپی دایرکتوری مبدا ( dir1 ) به دایرکتوری مقصد ( dir2 ). به جای dir1 و dir2 مسیر کامل دایرکتوری های مبدا و مقصد را قرار دهید   [اطلاعات بیشتر]
# cp file file1 نمایش نوع و ماهیت یک فایل به همراه مشخصات آن. به جای file1 مسیر فایل مورد نظر را قرار دهید   [اطلاعات بیشتر]
# iconv -l نمایش لیست سیستم های کد گذاری   [اطلاعات بیشتر]
# iconv -f fromEncoding -t toEncoding inputFile > outputFile تبدیل سیستم کدگذاری ( encoding ) یک فایل ورودی به یک سیستم کدگذاری دیگر   [اطلاعات بیشتر]
# find . -maxdepth 1 -name *.jpg -print -exec convert تغییر اندازه ی دسته ای فایل ها در دایرکتوری جاری و ارسال آنها به یک دایرکتوری thumbnails ( به برنامه convert از Imagemagick نیاز می باشد )   [اطلاعات بیشتر]
# ln -s file1 lnk1 ایجاد لینک نمادین ( میانبر ) به فایل یا دایرکتوری دلخواه. به جای file1 مسیر فایل یا دایرکتوری مورد نظر و به جای lnk1 مسیر دایرکتوری که قرار است فایل یا دایرکتوری میانبر در آن ایجاد شود را قرار دهید   [اطلاعات بیشتر]
# ln file1 lnk1 ایجاد لینک فیزیکی به یک فایل یا دایرکتوری ( در واقع همان عمل کپی می باشد )   [اطلاعات بیشتر]
# ls نمایش فایل ها و دایرکتوری های موجود در دایرکتوری جاری   [اطلاعات بیشتر]
# ls -F نمایش فایل ها و دایرکتوری های موجود در دایرکتوری جاری   [اطلاعات بیشتر]
# ls -l نمایش جزئیات فایل ها و دایرکتوری های موجود در دایرکتوری جاری   [اطلاعات بیشتر]
# ls -a نمایش فایل ها و دایرکتوری های موجود و همچنین فایل های مخفی در دایرکتوری جاری   [اطلاعات بیشتر]
# ls *[0-9]* نمایش فایل ها و دایرکتوری هایی که اسم آنها شامل اعداد است   [اطلاعات بیشتر]
# lstree نمایش تمام فایل ها و دایرکتوری های یک شاخه   [اطلاعات بیشتر]
# mkdir dir1 ایجاد یک دایرکتوری با نام dir1 در مسیر مورد نظر   [اطلاعات بیشتر]
# mkdir dir1 dir2 ایجاد دو دایرکتوری همزمان در مسیر مورد نظر   [اطلاعات بیشتر]
# mkdir -p /tmp/dir1/dir2 ایجاد یک شاخه ی دایرکتوری با شروع از root   [اطلاعات بیشتر]
# mv dir1 new_dir تغییر نام یا جا به جا کردن ( move ) یک فایل یا دایرکتوری   [اطلاعات بیشتر]
# pwd نشان دادن مسیر دایرکتوری جاری   [اطلاعات بیشتر]
# rm -f file1 پاک کردن یک فایل با نام file1   [اطلاعات بیشتر]
# rm -rf dir1 پاک کردن یک دایرکتوری با نام dir1 و محتویات آن به صورت بازگشتی   [اطلاعات بیشتر]
# rm -rf dir1 dir2 پاک کردن دو دایرکتوری در مسیر مورد نظر و محتویات آنها به صورت بازگشتی   [اطلاعات بیشتر]
# rmdir dir1 پاک کردن یک دایرکتوری با نام dir1   [اطلاعات بیشتر]
# touch -t 0712250000 file1 تغییر تاریخ ویرایش یا تغییر یک فایل یا دایرکتوری. به جای file1 مسیر فایل یا دایرکتوری مورد نظر را قرار دهید   [اطلاعات بیشتر]
# tree نمایش تمام فایل ها و دایرکتوری های یک شاخه   [اطلاعات بیشتر]

جستجوی فایل

دستور توضیح
# find / -name file1 جستجوی فایل و دایرکتوری در داخل پارتیشن لینوکس ( root )   [اطلاعات بیشتر]
# find / -user user1 جستجوی فایل و دایرکتوری متعلق به user1   [اطلاعات بیشتر]
# find /home/user1 -name \*.bin جستجوی فایل های با پسوند bin در داخل دایرکتوری home/user1   [اطلاعات بیشتر]
# find /usr/bin -type f -atime +100 جستجوی فایل های باینری که در ۱۰۰ روز گذشته استفاده نشده اند   [اطلاعات بیشتر]
# find /usr/bin -type f -mtime -10 جستجوی فایل های ایجاد شده با تغییر کرده در طول ۱۰ روز گذشته   [اطلاعات بیشتر]
# find / -name *.rpm -exec chmod 755 ‘{}’ \; جستجوی فایل های با پسوند rpm و تغییر مجوز آنها !   [اطلاعات بیشتر]
# find / -xdev -name \*.rpm جستجوی فایل های با پسوند rpm بدون جستجو در پارتیشن های جداشدنی مانند سی دی رام , حافظه فلش و …   [اطلاعات بیشتر]
# locate \*.ps جستجو فایل های با پسوند ps – ابتدا دستور updatedb اجرا می شود   [اطلاعات بیشتر]
# whereis halt نمایش مکان یک فایل باینری , سورس یا مستندات   [اطلاعات بیشتر]
# which halt نمایش مسیر کامل یک فایل باینری یا اجرایی   [اطلاعات بیشتر]

نصب و استقرار یک فایل سیستم

دستور توضیح
# fuser -km /mnt/hda2 مجبور کردن پارتیشن hda2 برای خارج شدن ( unmount ) از مسیر mnt/hda2   [اطلاعات بیشتر]
# mount /dev/hda2 /mnt/hda2 استقرار ( mount ) پارتیشن با نام hda2 در مسیر mnt/hda2 برای دیدن محتویات آن پارتیشن   [اطلاعات بیشتر]
# mount /dev/fd0 /mnt/floppy استقرار ( mount ) یک فلاپی دیسک   [اطلاعات بیشتر]
# mount /dev/cdrom /mnt/cdrom استقرار ( mount ) یک سی دی رام یا دی وی دی رام   [اطلاعات بیشتر]
# mount /dev/hdc /mnt/cdrecorder استقرار ( mount ) یک سی دی رایتر یا دی وی دی رام   [اطلاعات بیشتر]
# mount /dev/hdb /mnt/cdrecorder استقرار ( mount ) یک سی دی رایتر یا دی وی دی رام   [اطلاعات بیشتر]
# mount -o loop file.iso /mnt/cdrom استقرار ( mount ) یک فایل ایمیج ( iso ) در مسیر مورد نظر   [اطلاعات بیشتر]
# mount -t vfat /dev/hda5 /mnt/hda5 استقرار ( mount ) یک پارتیشن با فرمت FAT32 در مسیر مورد نظر   [اطلاعات بیشتر]
# mount /dev/sda1 /mnt/usbdisk استقرار ( mount ) یک حافظه فلش   [اطلاعات بیشتر]
# mount -t smbfs -o username=user,password=pass //WinClient/share /mnt/share استقرار ( mount ) یک دایرکتوری به اشتراک گذاشته شده در شبکه ی سمبا ( samba ) در مسیر mnt/share   [اطلاعات بیشتر]
# umount /dev/hda2 خارج کردن پارتیشن با نام hda2 از مسیر mnt/hda2   [اطلاعات بیشتر]
# umount -n /mnt/hda2 اجرای عمل خارج کردن پارتیشن ( unmount ) بدون بازنویسی فایل etc/mtab   [اطلاعات بیشتر]

فضای دیسک سخت

دستور توضیح
# df -h نمایش لیست پارتیشن های مانت ( mount ) شده   [اطلاعات بیشتر]
# dpkg-query -W -f=’${Installed-Size;10}t${Package}n’ | sort -k1,1n نمایانگر فضای اشغال شده توسط بسته‌های نسب شده‌ی deb که به ترتیب حجم فایل مرتب شده‌اند ( برای debian, ubuntu و غیره)   [اطلاعات بیشتر]
# du -sh dir1 نمایش حجم استفاده شده توسط یک دایرکتوری با نام dir1   [اطلاعات بیشتر]
# du -sk * | sort -rn نمایش حجم فایل ها و دایرکتوری ها که بر اساس حجم مرتب شده اند   [اطلاعات بیشتر]
# ls -lSr |more نمایش مشخصات کامل فایل ها و دایرکتوری ها که بر اساس حجم مرتب شده اند   [اطلاعات بیشتر]
# rpm -q -a –qf ‘%10{SIZE}t%{NAME}n’ | sort -k1,1n نمایش فضای استفاده شده توسط بسته های نصب شده ی rpm که بر اساس حجم مرتب شده اند   [اطلاعات بیشتر]